Ανώφελο να δοξάζουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας!

Γράφει η ΒΑΣΙΛΕΙΑ Ι. ΜΙΧΟΥ

*  Ο αυτοθαυμασμός μας κάνει να χωρίσουμε τη λέξη και να σταθούμε με δέος στο θαυμασμό. Γιατί ο θαυμασμός είναι συναίσθημα δυνατό, το οποίο προκαλείται στην ανθρώπινη συνείδηση όταν ο άνθρωπος βρίσκεται μπροστά σε κάποιο φαινόμενο ή αντικείμενο που τον εντυπωσιάζει. Πάρα πολλές φορές έχουμε μείνει εκστατικοί μπροστά σε φαινόμενο ή πράγμα κι έχουμε μείνει σύξυλοι μόνο και μόνο από θαυμασμό. Ένα φαράγγι μας εντυπωσιάζει, κι ένα απλό ταπεινό λουλουδάκι το ίδιο, το μεν πρώτο με τη δύναμή του, το άλλο με τη λεπτότητά του.
Ο άνθρωπος καταλαμβάνεται από έκπληξη ή απορία και αισθάνεται την ανάγκη να το δει από κοντά, να το περιεργαστεί και να το εξετάσει για να βρει τι ήταν αυτό που το προκάλεσε, να το εξηγήσει και να το γνωρίσει τελικά. Να τι λέει ο Πλάτων: «είναι αποκλειστικώς ίδιον φιλοσόφου το συναίσθημα τούτο, ο θαυμασμός. Όντως δε, δεν υπάρχει άλλη αρχή φιλοσοφίας από το συναίσθημα αυτό».

Ο δε Αριστοτέλης: «Από τον θαυμασμόν ήρχισαν οι άνθρωποι και πριν, όπως και τώρα, να φιλοσοφούν, και κατ’ αρχάς ηδύναντο να εξηγήσουν, έπειτα δε ολίγον κατ’ ολίγον ακολουθούντες τον δρόμον αυτόν ηπόρησαν… Εκείνος όμως που απορεί και θαυμάζει δια κάτι, έχει την συναίσθησιν ότι το αγνοεί και κεντρίζεται εκ τούτου όπως ερευνήση δια να το μάθη».
Γέννημα από το πάθος του εγωισμού και της φιλαυτίας είναι ο αυτοθαυμασμός, συχνό φαινόμενο που κυκλοφορεί στην κοινωνία μας. Εγωισμός –σ’ όλους γνωστό- είναι η υπερβολική αγάπη προς τον εαυτό μας και αδιαφορία προς τους άλλους. Άρα, εγωιστής είναι εκείνος που βάζει πάνω απ’ όλους και όλα το δικό του συμφέρον, έχει κύριο μέλημα, αγάπη και φροντίδα μονάχα τον εαυτό του. Είναι επομένως γεγονός αναντίρρητο και αλήθεια που δεν επιδέχεται καμμιά απολύτως αμφιβολία πως ο αυτοθαυμασμός κάνει τον άνθρωπο και γελοίο και καταγέλαστο ανάμεσα στους συνανθρώπους του.
Τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα υπάρχουν σε κάθε άνθρωπο, όπου τα μεν στολίζουν την ύπαρξή του, τα δε αμαυρώνουν και ζημιώνουν την προσωπικότητά του. Εφόσον υπάρχουν μέσα μας και τα δυο αυτά στοιχεία, εξαρτάται από μας αν πρέπει να ξεχάσουμε να αυτοθαυμαζόμαστε και όχι μόνο, μα να σταματήσουμε να μεγαλοποιούμε κι όλας τα κατορθώματά μας. Μακάρι να βρεθούμε στην όμορφη και ζηλευτή θέση ν’ ακούμε για τον εαυτό μας λόγια καλά και κολακευτικά από τους άλλους και όχι από μας τους ίδιους. Όταν ο έπαινος γίνεται από ξένο ευφραίνει το νου και την καρδιά μας και τα ανεβάζει σε μια καθολική θεώρηση χαράς και ευφροσύνης.
Αν όμως εμείς κατορθώσουμε και παραφουσκώσουμε τα σχεδόν ανύπαρκτα προτερήματά μας, στολίζοντάς τα πολλές φορές με μύριους επαίνους, καταντούμε ανόητοι αφού χαιρόμαστε για τον εαυτό μας. «Από πάσαν άλλην κολακείαν χειρότερος είναι ο αυτοθαυμασμός», λέγει ο Π. Τρεμπέλας.
Ο Θεός αποστρέφει το πρόσωπό Του από τέτοιους ανθρώπους, διότι δεν είναι σε θέση να λάβουν το στεφάνι της κοσμιωτάτης διαγωγής. Ο αυτάρεσκος δεν αγαπιέται εύκολα, δεν είναι θεάρεστος, ούτε σώφρων, ούτε «καθαρός τη καρδία».
Ο εγωιστής δεν έχει καλό και υγιές φρόνημα, δεν πετά στα ύψη της πνευματικότητας και η ψυχή του είναι βαρειά σαν μολύβι, αρκετές δε φορές η δόξα των άλλων είναι ανακατεμένη με αλλότρια στοιχεία παραδοχής. Ακόμα δε νοιώθει ελεύθερος, είναι βαρύς από το φούσκωμα των ανύπαρκτων προτερημάτων του κι ας θέλει να δείχνει ευτυχής. Το να δοξάζουμε οι ίδιοι τον εαυτό μας, ή ακόμα να το κάνουν άλλοι είναι ανώφελο, παιδαριώδες μια και δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με τη ζωή την όμορφη, την ήρεμη και χριστιανική. Και ο Κύριος είπε: «Εάν εγώ δοξάζω εμαυτόν, η δόξα μου ουδέν εστίν, έστιν ο πατήρ μου ο δοξάζων με» (Ιω. η’ 54).
Ο έπαινος των ανθρώπων δεν είναι αιώνιος μα φθαρτός. Ο έπαινος του Θεού είναι και πραγματικός και αιώνιος και θεάρεστος, το δε στεφάνι της δόξας αμάραντο, μυρωδάτο και λουλουδιασμένο.
proinoslogos.gr