Κυπριακό: Στα μαλακά η Τουρκία στο προσχέδιο της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Με βάση τη λογική των συνομιλιών κυπριακής ιδιοκτησίας
Στο προσχέδιο της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν γίνεται αναφορά σε τουρκικές ευθύνες στο Κυπριακό και στις απειλές της Άγκυρας για την κυπριακή ΑΟΖ
Το πρώτο προσχέδιο της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αξιολόγηση των τουρκικών ενταξιακών διαδικασιών με την ΕΕ ρίχνει την Άγκυρα στα μαλακά. Στο προσχέδιο δεν καταλογίζεται καμιά ευθύνη στην Τουρκία για το αδιέξοδο στο Κυπριακό, ενώ ταυτοχρόνως καμιά αναφορά δεν γίνεται, όπως πέρυσι, για τις απειλές της Άγκυρας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, καθώς και για τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού, οι ευθύνες κατανέμονται ίσα στις δύο Κοινότητες, χωρίς την ελάχιστη, όπως τις προηγούμενες χρονιές, αναφορά στην Τουρκία, καθότι η διαδικασία είναι κυπριακής ιδιοκτησίας.


Επιστροφή Αμμοχώστου
Η πρόοδος στις συνομιλίες συνδέεται με την επιστροφή της Αμμοχώστου στον ΟΗΕ, αλλά και με το άνοιγμα του λιμανιού της πόλης από την Κυπριακή Δημοκρατία, «για να μπορούν οι Τουρκοκύπριοι να εμπορεύονται απευθείας κατά νομικό τρόπο, αποδεκτό απ' όλους», ενώ, από την άλλη, σε μια προσπάθεια να είναι το κείμενο ισοζυγισμένο, αποδοκιμάζεται το γεγονός ότι η Τουρκία δεν εφαρμόζει το πρόσθετο πρωτόκολλο επί τη βάσει του οποίου η Άγκυρα οφείλει να τερματίσει το εμπάργκο που επιβάλλει σε βάρος των πλοίων και των αεροσκαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και επισημαίνεται ακόμη ότι «αυτή η άρνηση συνεχίζει να επηρεάζει βαθύτατα τις διαδικασίες των ενταξιακών διαπραγματεύσεων».
Έναρξη αποχώρησης στρατού
Επιπροσθέτως, στο προσχέδιο της έκθεσης η Τουρκία καλείται ν' αρχίσει την αποχώρηση του στρατού της από την Κύπρο, ενώ για το θέμα του μποϊκοτάζ στο οποίο προέβη η Άγκυρα επί της Κυπριακής Προεδρίας στην ΕΕ υπάρχει μια πολύ προσεκτική διατύπωση περί «αποχής από τις συναντήσεις». Από την άλλη, ενώ υπάρχει αναφορά για το απευθείας εμπόριο με τον κοινό αποδεκτό νομικό τρόπο, δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005 για την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και για μια σειρά άλλων τουρκικών υποχρεώσεων στις οποίες η Τουρκία θα πρέπει να αναλάβει, προκειμένου να προχωρήσει η ενταξιακή της πορεία και να καταστεί πλήρες κράτος-μέλος της ΕΕ.
Ευθύνες στις δύο Κοινότητες
Το υφιστάμενο προσχέδιο είναι μικρότερο σε έκταση του περσινού και η εισηγήτρια της έκθεσης, Ολλανδή ευρωβουλευτής του ΕΛΚ Ρία Όμεν, εκτιμάται ότι θα προβεί και η ίδια σε τροπολογίες, οι οποίες δεν κατέστη δυνατό να περιληφθούν στο πρώτο προσχέδιο. Όπως έχει ήδη επισημανθεί, οι ευθύνες για το Κυπριακό και στις συνομιλίες κατανέμονται ίσα προς τις δύο Κοινότητες του νησιού, οι οποίες καλούνται να εξεύρουν τρόπους για δίκαιη και για τις δύο Κοινότητες λύση. Ταυτοχρόνως, τονίζεται η αναγκαιότητα να εξεύρουν οι δύο πλευρές τη φόρμουλα εκείνη στη βάση της οποίας θα προχωρήσει η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Από τη διαδικασία αυτήν απούσα είναι η ΕΕ. Στο προσχέδιο τονίζονται και τα εξής: «Εκφράζεται για άλλη μια φορά η ισχυρή υποστήριξη (του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) στην επανένωση της Κύπρου, στη βάση μια βιώσιμης διευθέτησης και για τις δύο Κοινότητες». Και, επιπροσθέτως, επισημαίνεται το κατεπείγον «μιας συμφωνίας μεταξύ των δύο Κοινοτήτων για τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσουν με ουσιαστικές διαδικασίες διευθέτησης, έτσι ώστε οι διαδικασία των συνομιλιών να επανεύρει τη δυναμική της κάτω από την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ».
«Απευθείας εμπόριο»
Η πρακτική καταλογισμού ίσων ευθυνών στις δύο πλευρές στηρίζεται στη λογική ότι η κυπριακή Κυβέρνηση έχει καθορίσει την περί κυπριακής ιδιοκτησίας λύση, οπότε το ζήτημα δεν αφορά την Τουρκία, αλλά τις δύο κοινότητες, γεγονός που οδηγεί στην υπερίσχυση της δικοινοτικής πτυχής του προβλήματος. Η πτυχή της εισβολής - κατοχής θίγεται μέσω αναφοράς με την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Τουρκία να αρχίσει την αποχώρηση των δυνάμεών της από την Κύπρο και να επιστρέψει την Αμμόχωστο στα Ην. Έθνη σύμφωνα με το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Παραλλήλως, όμως -όπως αναφέρεται στο προσχέδιο- «καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία ν' ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου κάτω από την τελωνειακή επίβλεψη της ΕΕ, έτσι ώστε να προωθήσει θετικό κλίμα για επιτυχή λύση στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων συνομιλιών και να επιτρέψει στους Τουρκοκύπριους να εμπορεύονται απευθείας με νομικό τρόπο αποδεκτό απ' όλες τις πλευρές».
Η νομική βάση αυτής της διατύπωσης εντοπίζεται, μεταξύ άλλων, στο ότι αναγνωρίζεται το αυτονόητο. Ότι δηλαδή η μόνη αρμόδια Αρχή, η οποία μπορεί να ανοίξει ή να κλείνει λιμάνια στην Κύπρο, είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Επαφίεται στη διαπραγματευτική ικανότητα των δύο πλευρών να εξεύρουν το κοινώς αποδεκτό νομικό καθεστώς στη βάση του οποίου θα στηριχθεί το απευθείας εμπόριο. Ένα τέτοιο καθεστώς δεν μπορεί λογικά να σχετίζεται με την αναγνώριση του ψευδοκράτους και με τον κανονισμό για το απευθείας εμπόριο, που θεωρεί τα κατεχόμενα ως τρίτη υπό ένταξη επαρχία-οντότητα.
Η «αποχή» της Άγκυρας
Ακόμη, στο προσχέδιο τονίζεται η βαθιά λύπη για την απόφαση της Τουρκίας να «απέχει από τις συναντήσεις και τις επαφές με την Κυπριακή Προεδρία και το Συμβούλιο» και ταυτοχρόνως τονίζεται ότι η Άγκυρα έχει χάσει την ευκαιρία να προωθήσει την ενταξιακή της πορεία και την ομαλοποίηση των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία. Επιπροσθέτως, υπενθυμίζεται ότι «η ΕΕ στηρίζεται επί των αρχών της ειλικρινούς συνεργασίας και αμοιβαίας αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών και σέβεται το θεσμικό πλαίσιο». Από την άλλη, τονίζεται ότι θα πρέπει ν' ανοίξουν τα τουρκικά ενταξιακά κεφάλαια 22, 23 και 24. Το κεφάλαιο 22 αφορά στην περιφερειακή πολιτική και είναι μπλοκαρισμένο από τη Γαλλία, ενώ επί των κεφαλαίων 22 (Δικαστική Εξουσία και θεμελιώδη δικαιώματα) και 23 (Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις) ασκεί βέτο η Κυπριακή Δημοκρατία. Το ζήτημα αυτό εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το οποίο καλείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προχωρήσει προς το άνοιγμά τους.
Η τύχη των αγνοουμένων
Πέραν τούτων, η Τουρκία καλείται να εντείνει τη στήριξή της προς την Επιτροπή για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο και δη σε ζητήματα ασφάλειας, η μεν Τουρκία καλείται να τερματίσει το βέτο της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στα ζητήματα που αφορούν στις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ και την Κυπριακή Δημοκρατία να τερματίσει το βέτο της για τη συμμετοχή της Τουρκίας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας.
Επί του προσχεδίου θα γίνουν τροπολογίες και συζήτηση και εν συνεχεία ψηφοφορία στην Επιτροπή Εξωτερικών. Ακολούθως η έκθεση περί τον Μάρτιο θα τεθεί για έγκριση σε επίπεδο Ολομέλειας. 
 .sigmalive.com
10/1/13