Wednesday, August 14, 2013

Κώστας Χαρδαβέλλας: Αυτή είναι η ιστορία του «σπιτιού του Κεμάλ»

του Κώστα Χαρδαβέλλα
Η ιστορία του «σπιτιού του Κεμάλ» ξεκινά το 1937... όταν η «εθνική» κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά προχωρά σε υποχρεωτική απαλλοτρίωση του κτιρίου που βρίσκεται πίσω από το τουρκικό προξενείο και εν συνεχεία το δωρίζει στην Τουρκία!..

Η είδηση της μετατροπής της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα σε τζαμί προκαλεί, πέρα από θλίψη, έντονη ανησυχία, καθώς η ενέργεια αυτή δημιουργεί «προηγούμενο» που είναι πιθανό να θελήσει να εκμεταλλευτεί το τουρκικό κράτος. Τον Οκτώβριο του 2011 ήταν η Αγία Σοφία στη Νίκαια της Βιθυνίας, τώρα η Αγία Σοφία της Τραπεζούντας και, όπως όλα δείχνουν, οι Αρχές της Τουρκίας είναι αποφασισμένες να μετατρέψουν σε τζαμιά και άλλες βυζαντινές εκκλησίες, με ενδόμυχο στόχο την Αγιά-Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη. Την ίδια εποχή, στην Ελλάδα όλα είναι έτοιμα για τα μεγαλοπρεπή εγκαίνια του αποκαλούμενου «σπιτιού του Κεμάλ» στη Θεσσαλονίκη, που προγραμματίζονται για τα μέσα Ιουλίου, παρουσία ανώτερων Τούρκων και Ελλήνων αξιωματούχων.

Τα δύο γεγονότα, που μοιάζει να μην σχετίζονται μεταξύ τους, αποτελούν δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνονται οι δύο χώρες τον «αμοιβαίο σεβασμό» στα ιστορικά μνημεία και γεγονότα.

Οι Τούρκοι κάνουν την Αγία Σοφία τζαμί, οι Έλληνες ετοιμάζουν τα εγκαίνια του «σπιτιού του Ατατούρκ»
Η Αγία Σοφία της Τραπεζούντας, ένας από τους πλέον ιστορικούς ναούς του Πόντου, λειτουργούσε ως μουσείο τα τελευταία πενήντα δύο χρόνια, καθώς, σύμφωνα με τις επίσημες αποφάσεις του τουρκικού κράτους, «αυτό επέβαλλε η ιστορική αξία του». Η αρχή του τέλους για τη βυζαντινή εκκλησία ξεκίνησε όταν πριν από λίγους μήνες το υπουργείο Τουρισμού και Πολιτισμού της Τουρκίας μεταβίβασε τη δικαιοδοσία της στη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων, η οποία και αποφάσισε τη μετατροπή της σε τζαμί, αγνοώντας προκλητικά τα αδιάσειστα ιστορικά στοιχεία.
Την ίδια εποχή, το τουρκικό υπουργείο Τουρισμού και Πολιτισμού ζητά από την Ελλάδα να αναγνωρίσει την «ιστορική σημασία» ενός κτιρίου στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των Τούρκων, γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Οι ελληνικές Αρχές χωρίς κανέναν δισταγμό –και, κυρίως, χωρίς ιστορική τεκμηρίωση– κάνουν ομόφωνα δεκτό το αίτημα και το Φεβρουάριο του 2011 το υπουργείο Πολιτισμού μας και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων χαρακτηρίζουν το σπίτι «μνημείο».
Η «αμοιβαιότητα» ακούγεται σαν κακόγουστο αστείο... Από τη μια μεριά, ένας βυζαντινός ναός στην Τραπεζούντα, αναμφισβήτητης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας, με εξέχουσα θέση όχι μόνο ανάμεσα στα μνημεία του Πόντου, αλλά και συνολικά στα μνημεία του Βυζαντίου. Οι τουρκικές Αρχές την περασμένη εβδομάδα κάλυψαν με κουρτίνες τις βυζαντινές τοιχογραφίες του και σκέπασαν με χαλιά τα ψηφιδωτά του προκειμένου να τον μετατρέψουν σε ένα ακόμη –από τα δεκάδες που υπάρχουν στην περιοχή– τζαμί. Και, από την άλλη, ένα τριώροφο σπίτι στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που κάποιοι ισχυρίζονται ότι σε αυτό γεννήθηκε ο Μουσταφά Κεμάλ – ο σφαγέας του Ποντιακού Ελληνισμού. Οι ελληνικές Αρχές, αφού το χάρισαν στους Τούρκους και το αναγνώρισαν ως «ιστορικό μνημείο», ετοιμάζονται τώρα να το εγκαινιάσουν.

Ο δικτάτορας Μεταξάς και το «δωράκι» στους Τούρκους στο όνομα της «ελληνοτουρκικής φιλίας»
Τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας διάφορα ακραία εθνικιστικά στοιχεία επιχειρούν να εκμεταλλευτούν το θέμα προς όφελός τους, επιδεικνύοντας επιλεκτική ιστορική αμνησία για τα πραγματικά γεγονότα. Η ιστορία του «σπιτιού του Κεμάλ» ξεκινά το 1937, όταν η «εθνική» κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά, στο όνομα της «ελληνοτουρκικής προσέγγισης», προχωρά σε υποχρεωτική απαλλοτρίωση του σπιτιού που βρίσκεται πίσω από το τουρκικό προξενείο επί της οδού Αποστόλου Παύλου και εν συνεχεία το δωρίζει στην Τουρκία, με το αιτιολογικό ότι «σε αυτό γεννήθηκε ο Κεμάλ». Οι προσφορές, μάλιστα, από το δικτάτορα Μεταξά δεν σταματούν εδώ, καθώς το 1938, λίγες ημέρες μετά το θάνατο του Κεμάλ, με δική του εντολή το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης μετονομάζει το δρόμο στον οποίο βρίσκεται το σπίτι σε «οδό Κεμάλ Ατατούρκ».
  • Οι Τούρκοι, χωρίς να χάσουν χρόνο, το μετατρέπουν σε μουσείο, μεταφέροντας σε αυτό έπιπλα από το Τοπ Καπί της Κωνσταντινούπολης, τα οποία υποτίθεται ότι ήταν τα αυθεντικά που χρησιμοποιούσε η οικογένεια του Κεμάλ όταν ζούσε εκεί. Πλήθη Τούρκων συρρέουν στο τριώροφο κτίριο στη διασταύρωση της οδού «Κεμάλ Ατατούρκ» (όπως ονομαζόταν μέχρι και το 1955) με την Αγίου Δημητρίου για να προσκυνήσουν το χώρο όπου ήρθε στη ζωή ο ιδρυτής της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Στην επίσημη ιστοσελίδα του τουρκικού προξενείου της Θεσσαλονίκης διαβάζουμε: «Πέρα από τα συνήθη καθήκοντά του, το Γενικό Προξενείο μας από το 1937 έχει και το ιδιαίτερο καθήκον της προστασίας και συντήρησης του Σπιτιού στο οποίο γεννήθηκε ο Ιδρυτής της Δημοκρατίας μας, ο Αέναος Ηγέτης του Τουρκικού Έθνους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ».
Η έντονη κριτική που ασκείται από ιστορικούς αλλά και εν ζωή τότε μάρτυρες για την απουσία ιστορικών ντοκουμέντων που να πιστοποιούν τα περί γεννήσεως του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στο σπίτι της Θεσσαλονίκης δεν δείχνει να απασχολεί σοβαρά το ελληνικό κράτος. Η εκδοχή, άλλωστε, ότι ο «πατέρας της σύγχρονης Τουρκίας» γεννήθηκε στο χωριό Χρυσαυγή του Λαγκαδά και πολύ αργότερα μετακόμισε στο τριώροφο της Αποστόλου Παύλου δεν βολεύει καθόλου την Άγκυρα, αλλά –δυστυχώς– δεν εξυπηρετεί ούτε και τους κατά καιρούς τοπικούς άρχοντες της συμπρωτεύουσας, που βλέπουν τους Τούρκους τουρίστες ως «μάννα εξ ουρανού».

Το 2011 το «σπίτι του Ατατούρκ» ανακηρύχθηκε «μνημείο» από το ελληνικό κράτος
Έτσι, το 2011, όταν η τουρκική πλευρά απευθύνεται στην Πολεοδομία Θεσσαλονίκης και ζητά άδειες για να προχωρήσει στην ανακαίνιση του «σπιτιού όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ», το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ενημερώνει ότι για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει προηγουμένως το ακίνητο να κηρυχθεί ως μνημείο. Το τουρκικό προξενείο υποβάλλει το σχετικό αίτημα και το Μάιο του 2011, με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, το κτίριο του μουσείου «αναβαθμίζεται» σε «μνημείο».
Οι σχετικές άδειες, που δημοσιεύουν σήμερα τα «Επίκαιρα», δίνονται έξι μήνες αργότερα και η ανακαίνιση του «ιστορικού μνημείου» ξεκινά στις 18 Ιουνίου του 2012 με δαπάνη του τουρκικού υπουργείου Τουρισμού, το οποίο την ίδια εποχή δρομολογεί στην Τουρκία τη μετατροπή του ναού της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα σε τζαμί...
Σήμερα, ένα χρόνο μετά, η Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται για τα λαμπερά εγκαίνια. Οι εργασίες έχουν ολοκληρωθεί και το μόνο που απομένει είναι η μεταφορά από την Τουρκία των επίπλων, καθώς και κάποιων προσωπικών αντικειμένων του Κεμάλ...

Η ραγδαία αύξηση των τουριστών και η «μαύρη μέρα μνήμης»
Στην Τουρκία περιμένουν με μεγάλη ανυπομονησία τη μέρα που το ανακαινισμένο «σπίτι του Κεμάλ» θα ανοίξει τις πόρτες του για το κοινό. Για τους Τούρκους η σημασία του χώρου αυτού αγγίζει τα όρια της ιερότητας και είναι σαφές ότι οι επισκέψεις στη Θεσσαλονίκη θα αυξηθούν ραγδαία μετά την τελετή των εγκαινίων. Ήδη την περασμένη χρονιά οι διανυκτερεύσεις των Τούρκων τουριστών στα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης έφτασαν τις 47.500 και οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 75.000 επισκέπτες το 2013.
Υπάρχει, ωστόσο, μία μέρα του χρόνου που οι παράγοντες του τουρισμού γνωρίζουν ότι το «σπίτι του Κεμάλ» θα δέχεται υπερπολλαπλάσιες επισκέψεις απ’ ό,τι συνήθως: πρόκειται για τη 19η Μαΐου. «Ημέρα μνήμης στον Ατατούρκ» και επίσημη αργία για τους γείτονες, χιλιάδες Τούρκοι αναμένονται κάθε χρόνο για να προσκυνήσουν το «σπίτι του πατέρα τους» στη Θεσσαλονίκη. Την πόλη που την ίδια ακριβώς ημέρα, τη 19η Μαΐου, θρηνεί για τους νεκρούς της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού από τον Κεμάλ Ατατούρκ...

Από το «σπίτι του Κεμάλ» στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε ο διωγμός των Ελλήνων της Πόλης
Δεν θα μπορούσα να κλείσω αυτό το κομμάτι χωρίς να αναφερθώ σε μια από τις πιο μαύρες σελίδες του Ελληνισμού που συνδέονται με το «σπίτι του Κεμάλ» στη Θεσσαλονίκη, καθώς, πέρα από τις όποιες ιστορικές ανακρίβειες, το εν λόγω ακίνητο «κουβαλάει» μία από τις μεγαλύτερες τουρκικές προβοκάτσιες που έγιναν ποτέ: τα Σεπτεμβριανά του 1955.
Οι Έλληνες της Πόλης, βλέποντας σήμερα την πλατεία Ταξίμ να βρίσκεται στο επίκεντρο των συγκρούσεων και των αναταραχών, αναπόφευκτα «ταξιδεύουν» πενήντα οχτώ χρόνια πίσω. Τότε που οι ορθόδοξοι της Πόλης δέχτηκαν τη βίαιη επίθεση των Τούρκων. Η αφορμή; Μια βόμβα που εξερράγη στο «σπίτι του Κεμάλ» – αυτό που θα εγκαινιαστεί τις επόμενες μέρες στη Θεσσαλονίκη.
Ήταν μεσάνυχτα 5ης προς 6η Σεπτεμβρίου του 1955 όταν η οδός Αποστόλου Παύλου σείστηκε από μια δυνατή έκρηξη βόμβας που είχε τοποθετηθεί στον κήπο του σπιτιού. Οι υλικές ζημιές περιορίζονταν κυρίως στη θραύση τζαμιών, οι πληροφορίες όμως που έφτασαν στην Τουρκία έκαναν λόγο για «καταστροφή». Οι τίτλοι των εφημερίδων για τη «διάλυση του σπιτιού του πατέρα των Τούρκων από βόμβα που τοποθέτησαν Έλληνες», μαζί με μια σειρά από «πειραγμένες» φωτογραφίες, έδωσαν το εναρκτήριο λάκτισμα για τη μεγάλη επίθεση στον Ελληνισμό της Πόλης.
Εκατοντάδες Τούρκοι –φοιτητές, πολίτες αλλά κυρίως αστυνομικοί ντυμένοι με πολιτικά– συγκεντρώθηκαν την επομένη στην πλατεία Ταξίμ, διαδηλώνοντας κατά των Ελλήνων. Η λέξη που κυριαρχούσε στα συνθήματά τους; «Εκδίκηση»! Ο εξαγριωμένος όχλος επιτέθηκε λυσσαλέα σε σπίτια και επιχειρήσεις Ελλήνων, ενώ δεκάδες εκκλησίες και νεκροταφεία βεβηλώθηκαν. Ο τραγικός απολογισμός ήταν τριάντα νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, χιλιάδες διωγμένοι από τις εστίες τους και ανυπολόγιστη οικονομική ζημιά για τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Λίγα χρόνια μετά, η Ιστορία θα αποδείξει ότι η τοποθέτηση βόμβας στο «σπίτι του Κεμάλ» ήταν προβοκάτσια στημένη από την ίδια την τουρκική κυβέρνηση.

  • Πώς είναι το «σπίτι του Κεμάλ»

Το «σπίτι του Κεμάλ» αποτελείται από τρεις ορόφους και μία αυλή. Εκεί ξεχωρίζει μία ροδιά, η οποία, σύμφωνα με τη σχετική επιγραφή, φυτεύτηκε από τον πατέρα του Ατατούρκ. Στο εσωτερικό οι τοίχοι είναι γεμάτοι φωτογραφίες του Μουσταφά Κεμάλ από την παιδική του ηλικία μέχρι την εποχή της παντοδυναμίας του, καθώς και με έγγραφα από τη σχολική του διαδρομή.
Ο πρώτος όροφος φιλοξενεί το δωμάτιο της μητέρας του Κεμάλ, καθώς και την κουζίνα, στην οποία εκτίθενται τα σκεύη της εποχής, που αφήνεται να εννοηθεί ότι έχουν χρησιμοποιηθεί από την οικογένεια του Τούρκου «εθνικού πατέρα». Ο όροφος όμως με τη μεγαλύτερη συναισθηματική αξία για τους Τούρκους επισκέπτες είναι ο δεύτερος, καθώς σε αυτόν βρίσκεται το δωμάτιο όπου –υποτίθεται– γεννήθηκε ο Κεμάλ. Ακριβώς δίπλα, σε μία μεγάλη αίθουσα βρίσκονται συγκεντρωμένα προσωπικά αντικείμενα του Τούρκου ηγέτη – από ρούχα και παπούτσια μέχρι τα μαχαιροπίρουνα με τα οποία έτρωγε!


Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ (Τεύχος 195)
 http://www.epikaira.gr
9/8/13
--
-
ΣΧΕΤΙΚΑ:
 

No comments :

Post a Comment

Only News

Featured Post

“The U.S. must stop supporting terrorists who are destroying Syria and her people" : US Congresswoman, Tulsi Gabbard

US Congresswoman, Tulsi Gabbard, recently visited Syria, and even met with President Bashar Al-Assad. She also visited the recently libe...

Blog Widget by LinkWithin