Μύθος έφη… Η ευδαιμονία που καταστρέφει τους Έλληνες από την αρχαία εποχή…

Συνώνυμο της ευδαιμονίας και της πλέον τρυφηλής ζωής είναι η λέξη συβαριτισμός, η οποία προέκυψε από την πόλη Σύβαρι, μια αποικία Αχαιών και Τροιζηνίων στην Μεγάλη Ελλάδα της Κάτω Ιταλίας, η πλουσιότερη πόλη της Λευκανίας. Περιώνυμος επί πολυτελεία και τρυφηλότητι ήταν ο Συβαρίτης Αλκισθένης… Η πόλη αυτή έπεσε από την τρυφηλότητα των κατοίκων της… Οι Συβαρίτες εφηύραν ένα δικό τους έμβαμμα (που αργότερα έγινε γνωστό ως μαγιονέζα), αλλά και τις τέντες ηλίου. Αλλά έφθασαν την κοινωνία τους και σε βαθμό «ανέκδοτου». Λ.χ. είχαν «εξορίσει» τα κοκόρια από την πόλη τους, γιατί τους ενοχλούσαν με τις φωνές τους!
Ήταν οι πρώτοι που είχαν καθορίσει ώρες κοινής ησυχίας! Έστρωναν άχυρα στους δρόμους για να μην κάνουν φασαρία οι ρόδες των διερχομένων αμαξών και των αρμάτων! Κάποτε ένας Συβαρίτης δεν μπόρεσε να κοιμηθεί όλη νύχτα, γιατί ένα ροδοπέταλο, από αυτά που παραγέμιζαν το στρώμα του, ήταν τσακισμένο και τον ενοχλούσε στην πλάτη!.. Μια Συβαρίτισσα που σέβεται τον εαυτό της, έλεγαν, μπορεί να νοιώσει ένα βρασμένο ρεβύθι, ακόμη κι αν αυτό είναι καταπλακωμένο από επτά στρωσίδια, στα οποία κοιμάται… Οι γείτονες Κροτωνιάτες κατέλαβαν και ισοπέδωσαν την πόλη τους, γιατί κανείς Συβαρίτης δεν είχε μάθε να πιάνει όπλα…

Στην Ιταλία υπήρξε κι άλλη διαβόητος «επί τη τρυφηλότητι και εκδιαιτήσει των κατοίκων της», η Καπύη – στην ελληνική χώρα της Καμπανίας…

Άλλη πόλη που παρομοίως κατεστράφη, για τον ίδιο λόγο, ήταν η Κολοφών, μια των 12 ιωνικών πόλεων της Μ. Ασίας. Οι Κολοφώνιοι καμάρωναν και γίνονταν προκλητικοί για τα πολυτελή ενδύματά τους… Γίνονταν άσωτοι στο φαΐ… Υπερηφανεύονταν για τις καταχρήσεις τους…

Αλλά και οι Κορίνθιοι κάπως έτσι την… πάτησαν! Η 35χρονη δυναστεία των Ηρακλειδών Βακχιαδών, παρά το ότι έφθασε σε μεγάλη ακμή και δύναμη, εν τούτοις κατελύθη και αυτή, τον 7ο αι. π.Χ. από την υπέρμετρα τρυφηλή και φιλήδονη ζωή των αρχηγών και των μελών της οικογενείας του Βάκχιδος, του γιου του Προύμνη… Έμεινε εξ αυτών «βακχίδας» να λέγεται κάθε άνθρωπος που του άρεσε η καλοζωή και η καλοπέραση… Αυλήτριδες και εταίρες σε Σάμο και Μίλητο έπαιρναν αυτό το όνομα (Βακχίς), κι όλοι έκαναν γλωσσοπαίγνια με το επίθετο Βάκχος του Διονύσου…

Και οι Θράκες έχουν να επιδείξουν έναν τρυφηλότατο και πλουσιώτατο βασιλιά, τον Ισάνθη…

Η ευδαιμονία, αν και ως όρος είχε υψηλότερη έννοια στους αρχαίους Έλληνες - και δη τους στωικούς φιλοσόφους - απ’ ό,τι σημαίνει η ίδια η λέξη σήμερα, χρειάσθηκε να περάσουν πολλά χρόνια, να έλθουν οι φιλόσοφοι (πυθαγόρειοι, Σωκράτης, στωικοί, Πλάτων και ειδικά ο Αριστοτέλης, ο αρχηγέτης της επιστημονικής ψυχολογίας), και να δώσουν νέο ορισμό της αρετής, την οποία «ενόμιζον αυτάρκη προς ευδαιμονία και αχώριστον ταύτης σύντροφον». Έτσι ο Αριστοτέλης αποκήρυξε την ιδεολογία του Πλάτωνος και είπε: «Αρετή, έξις, δι’ ης ο άνθρωπος γίνεται αγαθός»… ενώ οι στωικοί την «έξι» την είπαν «διάθεση ψυχής»…

 Για περισσότερα: Θερειανός Διον. (πρόκειται για τον βιογράφο του Αδ. Κοραή, Ζάκυνθος, 1834-Τεργέστη, 1899) «Διάγραμμα στωικής φιλοσοφίας», 1892.

Χρονοτοπία - Γράφει από την Αθήνα, ο συνεργάτης του xronos gr, συγγραφέας κ. Γιώργος Λεκάκης /

xronos gr